Historia

Gipuzkoa eta Donostiako Aurrezki Kutxa izaera pribatu eta soziala zuen erakunde gisa sortu zen, Donostiako Aurrezki Kutxa Munizipalak (1879ko apirilean sortua) eta Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintzialak (1896ko uztailean sortua) bat egiteko gauzaturiko prozesuaren ondorioz. 

Irabazi-asmorik gabeko kreditu-erakunde gisa sortu zen.

Gipuzkoako Minbiziaren Aurkako Liga eratu zenetik, Gipuzkoako Aurrezki Kutxa Probintzialak diruz lagundu zuen Aldakoenean dagoen Minbiziaren Aurkako Institutua eraikitzen eta hornitzen.  

Hasiera-hasieratik, Aldakoenea gainean dagoen zentroa, 1933an inauguratu zena, minbizia duten gaixoen tratamendu aktiborako zentro bat izan zen, pertsonen tratamenduan azken teknologia aplikatzeko asmoz, betiere hurbiltasunetik eta maitasunetik abiatuta.

Geroago, 1952an, lankidetzak egiturazko aldaketa ekarri zuen, eta kutxak bere gain hartu zuen institutua bere osotasunean mantentzea, gizarte-ekintza gisa.

Eraikuntza-lanek bi urte eta erdi iraun ondoren, 2009ko urtarrilaren 16an, eraikin berria inauguratu zen, Miramongo Ospitale Eremuan. Urtarriletik maiatzera bitarte zentroa hornitu zen, eta jarraian, 2009ko ekainean, egoitza zaharreko pazienteak eta jarduera osoa egoitza berrira eraman ziren.

Gaur egun, Onkologikoa erreferentea da minbiziaren tratamenduan, eta etengabe eguneratu eta eguneratu ahal izan da, zentroan lan egin duten eta lan egiten duten pertsona guztien ahaleginari eta dedikazioari esker, eta Kutxa Fundazioaren laguntza ekonomikoari esker. Horri esker, beti izan du azken teknologia, jatorri onkologikoko gaixotasunak prebenitu, diagnostikatu eta tratatzeko.
 

Kutxa Fundazioak literaturarekin duen loturaren adierazpide nagusia duela mende-erdi baino gehiago hasita deitzen dituen literatura-sariketak dira, 1966an. 

Irun Hiriko Kutxa Literatura Sariak: eleberri eta poesia modalitateetan euskaraz eta gaztelaniaz.

Donostia Hiriko Kutxa Literatura Sariak: kontakizun-liburu eta antzerki modalitateetan euskaraz eta gaztelaniaz.

Kutxa Fundazioak uste du gure garaiko gizon-emakumeentzat zirraragarria dela oraindik beraien ideiak, ilusioa, itxaropenak eta beldurrak hitz bidez adieraztea. Idazteko grinak, irakurtzeko zaletasunak bezala, bizirik jarraitzen du.
 

2000. urtean irekia, Kubo Kutxa Fundazioa,  Rafael Moneo arkitektoak diseinaturiko Kursaal eraikin bitxian dago eta Donostiako kultura-bizitzaren eskaintzarik garrantzitsuenetako bat bihurtu da. Kubo Kutxa aretoak 1.000 m2 ditu, eta gune honek bere arkitektura bitxiarekin tamaina handiko erakusketak egiteko aukera ematen du.

Kubo-ren programazioa, aldi baterako erakusketetan oinarritua, arte plastikoetan zentratua dago, bereziki XX. mendearen hasieratik gaur egunera arteko denbora-tartean, baina arte-adierazpenaren beste alor batzuei buruzko proposamenak ere integratzen ditu, adibidez, zinema, arkitektura edo diseinua.

Kubo Kutxa Fundazioak, era guztietako publikoengana iristeko helburuarekin, nazioarteko izaera duten erakusketa-proiektuak inguru hurbilagoko proposamenekin konbinatzen ditu, eta gaur egungo artista handien atzerako begiratuak nahiz egungo arteari buruzko hainbat tesitan oinarrituriko talde-erakusketak antolatzen ditu.

Bere erakusketa-ibilbide esanguratsuagatik, Kubo Kutxa Fundazioa  kulturaren erreferente bihurtu da, era guztietako arte-adierazpenak erakusteko leku, eta artista, aditu, kritikari eta publikoaren arteko topaketagunea.

Eureka! Zientzia Museoaren helburu nagusienetako bat zientzia herritarrei modu erakargarrian hurbiltzea da. Horretarako, Kutxa Fundazioak 2001. urtean museo interaktibo bat, Planetario bat eta Behatoki Astronomiko bat jarri zituen herritarren eskura. Partehartzea eskatzen duten jarduerak, tailer edota saio dinamikoak, jolasa eta ikasketa uztartzen dituen esperimentuak eskaintzen ditu besteak beste Eureka!k. Bisitariaren kuriositatea piztu eta espiritu kritikoa handitzeko nahiarekin. 

Eureka! Zientzia Museoa, Kutxa Fundazioarena, gure gizartearen zerbitzura dagoen kultura- eta hezkuntza-baliabide bat da. Donostiako Miramon parke teknologikoan, ingurune natural batean, kokatua, Eureka! Zientzia Museoa museo interaktibo edo elkarreragilea da; informazioa era ludiko eta irakasgarrian aurkezten da bertan, komunikazio-estilo berriarekin, objektuak manipulatuz eta esperimentuak eginez.

Zientziaren eta teknikaren munduari buruzko jardueretan parte hartzeko ingurune suspergarria eskaini nahi du museoak. Zientzia-dibulgaziorako zentroa dela esan daiteke, adin guztietarako egokia, zientzia-printzipioak ulertzeko hezkuntza-programen osagarria, baita familia eta gizabanakoentzako baliabide bat ere beren aisialdirako, garapen pertsonalera zuzendua.
 

“Gipuzkoa eta Donostiako Aurrezki Kutxa” izandakoak 1958. urtean erositako Zabalegi izeneko finkan sortutako Zabalegi Nekazaritza eskolan egon zen Kutxa Ekogunea proiektuaren jatorria. Eskola hau nekazaritza eta abeltzaintzako trebakuntza-zentro bat izateko jaio zen. 

2010 urtetik abiatuta, Kutxa Ekogunea etorkizun jasangarriago bat lortu eta klima larrialdiari aurre egiteko makina bat ideia proposatu zituen proiektua izan zen. 

Bere misioa kontzientziaziotik ekintzara igarotzeko bidea erraztea izan zen, hezkuntza, aisia, berrikuntza eta elkarlanaren bitartez. Natura eta jasangarritasunaren lau atalak landuz: ingurumena, ekonomia, soziala eta kultura.

2011. urtean Gipuzkoa eta Donostiako Aurrezki Kutxak ─Bilbao Bizkaia Kutxa, Aurrezki Kutxa eta Bahitetxearekin, eta Araba eta Gasteizko Aurrezki Kutxarekin batera─ bere finantza-jarduera guztia banku sortu berri bati, Kutxabank-i, transferitu zion.

Aurrekoaren ondorioz, Kutxabanken akzioen % 32ren jabe bihurtu ginen; Kutxabankek bere gain hartu zuen banku-jarduera soila, enpresen kapitalean parte hartzearekin batera.

Era berean, Gipuzkoa eta Donostiako Aurrezki Kutxan Gizarte Ekintzari bakarrik eutsi genion, gaur egun Kutxabanken eta bestelako inbertsioen dibidenduez elikatzen den gure ondare propioaren kudeaketarekin batera.
 

Gipuzkoa Kutxa Solidarioa plataforma multikanalak 2011. urtean ekin zion bere ibilbideari, Kutxa Fundazioaren barruan, Gipuzkoako ekosozial arloko elkarteetako elkartasuna, partaidetza soziala eta boluntarioen trebakuntza sustatzeko.

www.gipuzkoasolidarioa.info Hirugarren Sektore ekosozialean Gipuzkoan sortutako informazio guztia doan zabaltzeko kanala da. 220 erakunde ekosozial baino gehiagoren informazioa aurkituko duzu bertan.
 

Argazkiak geuregandik eta geure ingurukoengandik hurbilen dagoena erakusten digu. Pertsonak, gertaerak eta lekuak betikotzeko aukera. Berebiziko aurkikuntza hori oso arrunt bihurtu da gure egungo bizitzan, eta nekez pentsatzen dugu garai batean gizateriak argazkirik gabe egin zuela aurrera.

Kutxateka 2011-tik ari da bere funtsak zaintzen eta ezagutarazten. Funts horiek argazkigintzaren historiaren beraren parte dira dagoeneko. Gipuzkoa harro egon daiteke Europako argazki-artxiborik onenetako bat duelako, Kutxatekarena, alegia.

Funts horietan 800 argazkilari baino gehiagoren irudi eta arte-lanak daude, baita ere argazkigintzarekin zerikusia duten usadio eta generoak ere. 

Kutxa horretan, ezin bestela izan, ardura eta jaiera handiz daude gordeta argazkigintzaren korronte estetikoak, 1839an jaio zenetik gaur egunera arte.

2014. urtean, 26/2013 Legeak, aurrezki-kutxa eta banku-fundazioei buruzkoak, ezarritakoa betez, Gipuzkoa eta Donostiako Aurrezki Kutxa banku-fundazio bihurtu zen.

Banku-fundazioak emandako baliabideekin Kutxa Fundazioak, Arteaga Fundazioak, Mirabide Fundazioak eta Onkologikoa Fundazioak jarduten zuten.

2015ean eta 2016an, egitura sinplifikatzeko eta fundazioen jardueran sinergia gehiago lortzeko, Kutxa Fundazioa (xurgatzailea) eta Mirabide eta Arteaga fundazioak (xurgatuak) bat egitea eta Kutxagestion Zerbitzuak, S.L.U. sozietatea eratzea erabaki zen, Eureka! Zientzia Museoa eta Kutxa Ekogunea kudeatzeko.
 

Artegunea Kutxa Fundazioak sustatutako erakusketa- gunea da eta Tabakalera eraikinean dago. 900 m²-ko azalera du, eta bi solairutan banatuta dago. Biek batera edo bereiz funtziona dezakete. 

Erakusketa handi bat edo bi erakusketa txiki egin daitezke aldi berean. Bi altuerak lotzen dituen joko arkitektonikoak eta izaera industrialak konfigurazio bakarra ematen diote aretoari. 

Artegunea aretoa 2015. urtean inauguratu zen, Kutxa Fundazioaren erakusketa-programazioa osatzeko asmoz eta argazki-proiektuak ditu ardatz.
Argazkia beti izan da ardatz garrantzitsua Kutxa Fundazioaren kultura-estrategian. Kutxa Fototeka izanik, gure argazki-artxiboa ere Tabakalerako eraikinean dago, fundazioak duen ondare-aktibo garrantzitsuenetariko bat. 

Argazki-praktikak publiko orokorrari hurbiltzea eta zabaltzea, gure ingurune hurbilari arreta berezia eskainiz, Artegunearen helburu garrantzitsuenetako bat da, topaleku bat, ezagutza-tresna bat, edonork erabil dezakeena.
 

Kutxa Kultur proiekziodun kultura-eragileen eta artisten bizikidetza sustatzeko eta horien gorabideko talentu amateurrari laguntzeko jaio zen 2015. urtean. 

Donostiako Tabakalerako egoitzan garatu zuen bere aktibitatea bereziki. 

Kultura-joera berrien bila zebilen, bizimodu sozial, iraunkorrago eta solidarioagoaren alde egiten zuen, kultura globalaren onena atzeman eta beren ingurunean gozatu nahi zuen jendearen espirituaren sinonimo ere izan nahi zuen. 

Bertan Enea, Musika, Moda, Gelak eta Artistaren Txokoa bezalako programak garatu ziren besteak beste.
 

Hamarkada bat proiektu eta ekimen berriekin eman ondoren, 2023 Kutxa Fundazioa eraldatzeko unea da, Gipuzkoa bidezkoago, sortzaileago, ikasiago eta iraunkorragorantz gure ekarpen indartsuagoa egiteko.